Фем-она-низам

(Is Any Resistance a FameTale)

Како и секоја друга човечна работа, така и мојов следен коментар е фин шприцер од 50% еднакви посто на чуството на накурченост (простете ми поради половата некоректност) околу пренагласеноста и извиканоста на феноменот феминизам, а од друга страна 50 повотрно еднакви проценти индиректна инспирација од проаборционистичките думи кои можат да се затеканат во овој интернетскиот простор, меѓу кои најзалужена е онаа на фемгерила, кај која најлмногу впечаток ми остави остриот, инаку праведен (барем од точка на идејна согласност) јазик. Е токму овој шприцерај како и констатацијата дека станува збор за јазик ме натераа да поставам неколку прашања поврзани со феминизмот и моето сегашно чуство идно расветлување.

Прво, поради прескромното познавање мене самиот поим ми е матен. Иако работни дефиниции има многу (сет на идеи, верувања, политички движења, теории, филозофии итн.) чија појдовна и завршна точка се еднакви права правата, недискриминација, фамилија, репродукција, сексуалност и ...Згора на што како и секаде постои препирка околу поприфатливото толкување на што претставува кршење на правата, што сексуална злоупотреба итн. И баш како во други дискурси постои постојана борба на интерните значења (во овој случај феминистичко натегање семантиките и прагматиките на централната проблематика) и екстерните – значенско-реторички судар со анти-феминистите. Ама сето ова не ми кажува премногу за одредени работи кои ги сметам за лично понејасни и значајни[1]. Некои од нив се: 1. Дали феминизмот е борба, реакција, протест, конкретна програма? Или? 2. Ако е борба, дали е за или против (простете на ваквото црно-бело)? Но пред се борба против кого? Мажите? Мажот? Останатиоте жени не-феминистки кои не се согласуваат? Жените кои го немаат гласот? Што станува со жените кои не ја препознаваат дискриминацијата, која можеби е гледиште на другите? Дали во борбата треба да се вклучи, искористи или победи мажот?[2] И многу други.

Но пред се сметам дека највитално прашање е “На кого му е наменет фемнизмот?”, а следствено и на тоа колку мисијата е остварлива?

На ова прашање ме наведоа две работи. Прво, неколкуте скромни студии кои ги прочитав, а кои се блиски на темата, дотолку повеќе што се дело на едни од поизвиканите теоретичарки на феминизмот. И второ, одредени постови кои можат да се сретнат на нетов[3]. Она што ги обединува и двете е токму она што го споменав – јазикот. Од една страна истиот изразува одредени намери од типот да се дефинира женско пишување, иако и авторицата не баш исото јасно го дефинира и објаснува[4], друга вика дека жената е заробена во систем на доминантна машка логика кој е моносексуален и во кој постои само јазикот на мажот итн. Но она што е најочебијно е начинот на кои се кажани ставовите, особено која некој, од типот:

Во постколонијализмот, најмногу поради промената на доминатната парадигма на полови односи како реакција на одредни социо-политички промени, иако во рамките на доминантно-маскуларен систем на мисла и однесување во кои сеуште фалусот е... , доаѓа до...(само измислен цитат)

Апстрактноста, академизмот и вербатизмот на ваквиот начин на изразување се чини може да го разбере само колешката од соседната клупа, поради што ваквиот теориски феминизам е во голема мера само јазик, недостапен за многуте во чие име се води борбата за еднакви права[5], на јазично и симболично ниво.

Бреееејјј! – што би рекол трендо, та после вакви исцрпни думи за општата, историски заснована, подредена и субмисивна ситуација на жената и после таквиот либерализирачки дискурс кој ќе ја подигне свеста на ‘виско-образованата’ Ромка[6] за ургентаната потреба од егалитаризација помеѓу половите најмногу преку истоветниот пристап кон сретствата за создавање на симболично значење, за производство и недискриминативна комуникација, која после сите овие думи има да истрча на улица и да го шутира рамче заради тоа што единствениот пристап кој и го овозможил е до кујната, дворот, тезгата на пазар. Их!

Но, се чини дека друг проблем на јазичниот феминизам е создавањето слика на патронизам и онаму каде не постои свесност од таквата потреба. Конкретно зборам са случаите во кои жената не перцепира состојба на неправедност и сл. Така, баба ми на селко и пред да се омажи си знаела дека миење садови, ручек, и останати куќни обврски, кои не помалку придонесуваат во опстојувањето на семејството, се нејзин домен. За разлика од што сите одлуки од витална важност се во рацете на дедо ми. За неа, тоа е така, така било и ќе е. Во овој контекст, феминизмот е непомалку самозаљубен и патронизирачки од некои од неговите противници – конкретно проаборционистите со аргумент дека е императивно да се застане во одбрана на нероденото дете оти тоа само не можело дда се брани. Ај за детето, ама баба ми може и не САКА или мисли дека некој треба да ја брани.

Слишен на овој е и примерот во кој млада ‘руралка’ ќе се сретне со образованиото во поголемиот град, акт кој треба навидум да и го прошири светогледот, да и ги разбранува дотогашната свест и сомнеж. И баш таму ќе сретне некој гомнојадец ко мене шо ќе почне да и го подпраашува доминантните постановки, однесувања итн. Па ќе почне да ја закача со прашања од типот:”Оти мори не му даиш на брат ти дома малу да помие садови?” и сл. Арно ама кој сум јас да рушам нечии цврсти осноови на традиција и да кројам нова? Иронијата е во тоа што таа еден ден ќе стане по диплома високо образована женска особа која (доколку и кога) враќајќи се дома ќе се врати на подредената позоција за која станала посвесна и по-огорчена во меѓувреме. И шо сеа?

И ова не е редок случај, особено во сите заедници каде позизијата е јасно и гласно пред-детерминирана. А ако како дополнителна обусловеност се јави и некој друг систем на организација во која жената е истот така подредена на мажот, е тогаш ни образование, ни најречитата феминистка, а ни пушка не ќе и ја извади виледата од раце додека го чека својот маж да се врати во ниедно време без и да смее да го праша каде бил.

Друг вид на проблем се чини е пак свесноста на некои жени за својата позиција на претежно сексуален објект,( нели првично на машкиот поглед па и натаму) но без тоа да им пречи, да ги прави помалку жени, или човечки суштества итн. Згора на што истото свесно прифаќање на позицијата, и однесување според истата, се изведува како стратегија на успехот.

Проблеми има многу, и мене ми е жал што ќе придодадам уште некој, а нема да понудам решение ни за еден. На крај на краиштата, јас и не треба тоа да го правам. Не сум феминст, не знам што тоа значи. Дури, а на што се гордеам, не сум ни шовинист, нити пак вршам дискриминација. Ако не верувајте, прашајте ја жена ми. Но пред да ми скурчи од пичување би додал уште нешто.

Ако вака погледан феминизмот е пуст јазик, чудно како истиот не се бори за еднаквост на половите но во јазикот кои тие го разбираат. Пцовките на пример, од една страна се полово маркирани – на лексичко и прагматичко ниво курот е статистички позастапена единица, а стероетипот вели дека машките повеќе пцујат, меѓу другото и поради својата поагресивна природа. Мене ме интереира дали ова е воопшто проблем и кому да му се упати? Да се апелира кон жените повеќе да пцујат ради балансирање(некои то го прават)? Или да се замоли феминизмот да даде историски осврт во кој преку пцовките во кои доминира машкиот полов орган ќе се потврдат новните теории за пенишизоидна доминација.

За пред крај да се вратиме на пивото, како реков и околу него може да се развие дискурс од идеи, нивни артикулации, практики, односи итн. Но се додека се млатриме која е што, истото ризикува да остане подзинато со шамси да се расипе.

И конечно, јас не се обидувам да ја нападнам ниедна пракса, активност насочена кон пред се човечки права, не само на жената, освен стериланата пракса на вербатозни реакции. И далеку од тоа да сметам дека некои од феми-гласноговорничките не ја познаваат тематика темелно и знаат сопствените анализи и согледувања доста реторички-препредано да ги срочат. Мене ми е само преку кур од помпезноста на микрофонот кој го користат исто како што и преку тн’н дека жените се по дифолт дескриминирани. Искрено, иако скромно образован, наоѓам предизвик и мали препреки да ги следам таквите дискурси и слично, ама за жал пак ќе кажам - ЈА не сум таргетот.

[1] На крајот на краиштата и тривијлана работа како пивото околу себе генерирано соодветен дискурс. Можеби аналогијава е оскудна но мене ми има смисла која би ја причувал за крај.
[2] Свесен сум дека многу од моите ставови ќе бидат сватени или барем протолкувани шовионистички, ама тоа и ми е целта, да го поставам прашањето (иако овде е рано) каков феминизам постои надвор од интерпретацијата, јазикот?
[3] Истите не ги наведувам поради две причини – не сакам некој да ми се увреди и второ – ме мрзи пошто ова не е академска студија.
[4] Искрено, си сакам ја одредена омеѓеност и прифатлива јасност, и токму поради ова (а и друго) сметам дека Дерида се спрдачи.
[5] На ова може да ми се замери дека јас не сум разбрал дека ова е само торија која потоа станува дел од практиката итн. Баш ме интереира како конкретно ваквиот вид бладања стануваат јаве.
[6] Сум, иако не сакам да бидам политички – етички некоректен, само сакам да ја нагласам бесполезноста и апсурдот.