London 2

Меѓу првите впечатоци и оние преспаните, но не и целосно преипитани, неколку ствари и глетки ми го откраднаа внимаието. Во градот иако има многу што-нешта има и такви шие очигледно отсуство (во Лондон), а наспрема нивното преочигледно присуство на други места (особено МК), ги прави и имтересни за размислување и романтично енигматични.

Како прво, нема улични кучиња и мачки. Првите се или уредно вдомени или уште поуредно отстранети од биолошкиот, а дфа не зботиме социјален, живот на граѓаните. Вторите пак почесто ја имаат втората судбина, и не многу им пружаат шанса за кохабитација. Барем вака ми беше кажано од страна на неклоку локалци. Мене лично ми е чудно поради тоа што не сум навикнат на таква глетка на обескучен и обезмачен град. Ако ништо друго барем би го зачистувале градот од дел од органското ѓубре – парчиња сув леб, недојаден сендвич, огуљена коска и слично. Во овој случај истото е најверојатно (под)платена задача на комуналните работници. Во овој контекст стои и аргументот дека истите се преносители на заразни болести. И ако е така тогаш кантитие за ѓубре и контењерите се Меки на бактериите. Арно ама во Лондон (освен во резиденцијални зони и кај големи угоститтели) такви канти и контењери нема. Ова мене лично ми укажува на постоењето на добро развиена санитарна мрежа и грижа, дека глувците се отстрануваат на не-евоилутивен, дарвиновски начин, најверојатно хенмиски. (да се потсетиме биохемиското оружје е забрането заради човечкото добро, овде повторно пак се користи за истото добро – како кога одговара). Истот така, ова ми укажува и дека не може да се начекаат призори од типот смачкана мачкина лобања која чека 3 дена да биде исчистена, и дека нема цепачи кои своите расни џукели (според воспитаноста) ги силат на помалку расните, ама и дека нема мјаук или лаеж, нема деца во парковите како викаат мац-мац, или мајки кои ги прекоруваат децата да не одат кај валканото и бесно куче, дека...
Но она што највеќе ми прободе очи е тоа дека графитите не се честа глетка во градот. Забранети се и може да се видат на многу малку места. Па добро, да имаше контењери, можеби ќе имаше и некој графит повеќе. Но затоа имаат куп галерии, музеи и институции, каде визуленоста е онаа доминантна, официјално прифатлива и промовирана, која го збои јазикот на парите. Во кој погледот и гледањето се зависни и се вреднуваат според капиталните и капиталистички диктуми[i]. Слободата на грфитот и неговата беслатност, отвореност, либералност се укинати. А иронично се сеќавам како еден графитџија работеше на своето последно дело токму карши Британската Амбасада во Скопје. Но можеби пострашно е што, а не сакам да помислам, дека можеби нема кој да ги изработи графитите.
Онаа супкултура[ii] наречени панкери, судејќи барем на оние на кои налетав во и околу центарот, се далеку од мојот романтичен идеал на пред се агресивен (дури и поради ирационални или нему непознати причини) лик чиј поглед не сакаш да го сретнеш, а чија појава предизвикува страв, неизвесност, презир (негација на се она што си ти или го претставуваш) затоа на што неприпаѓачот на неговата група –ти – тој гледа како на свој угнетувач. А ти на него гледаш како на челн на девијантна групација која сака да ги поткопа здравите темели на заедницата итн, итн, итн. [iii]
Накратко, има искра, чуствена, несигурна помеѓу вас.
Е токму вакви панкери, кои ја предизвикуваат таквата реакција, НЕМА. Пред некој ден, во навидум андерграунд паб, во не толку централен Лондон, три од неколкуте пива во мене физички се подсудрија со двајца (бар на изглед) панкери на патото кон тоалетот. Јас поминав низ нив, физички разделувајќи ги. На моето свртување со цел да си ја оправдам состојбата и постапката доживеав поразителен призор. Двте фаци поднаведнати глави и со подигнати рамења ми се извинуваа како наивни првачиња. Или тоа беа оргинални fake панкери или Панкот навистина го има доживеано својот парастос. Колку и да не сакам да верувам во последното, нешто ми раѓа сомнеж.
Во Лондон има многу, за разлика од СК, плоштади. Многу, ама многу мали. Така да изразот square не знам дали се однесува на милиметри или сантиметри. Од една страна е убаво што има неколку места за одмор, оддишка, мала средба. Од друга страна тоа е и проблемот – многу, мали, децентрализирани, разединети плоштадчиња. А знаеме дека агората е и социјално и социјализирачко јавно место каде луѓето не само се собираат да слават, слушнат или поддржат (говорник, кандидат, настапувач, миленик) ами и да изразат револт, незадоволство, протест. Е како? Секој засебно, на посебен плоштад со синхронизирана иконографија, сценографија кореографија и пренос од главниот плоштад? Разединети? За жал таквата просторна расцепканост, фрагментираност (барем мене) ми делува дестимулативно за помасовна обединетост и акција.
А помеѓу плоштадите, или на самите нив, коњаници. Херој до херој. Како постојано потсетување и сведоштво на гордата историја, на жртви кои бараат почит, и жртвување. На револт, но не насочен помеѓу двата плоштади (меѓу два коњаника), но револт насочен кон туѓи коњаници од надвор. Она што не помалку остава впечаток е и унифицираната, козистентна коњификација. Не толку дека коњите се од иста раса колку што нивните јавачи се припадници на иста багра![iv]. Зад ова стои основата на обединетост, но и строга регулација на тоа кој, каков коњаник смее да подигне (зад кое пак стои една цврста идеологија). Нема да навлегувам во детскораскажување на што сакам да кажам – кој сватил сватил – само ќе додадам дека во Лондон не видов ни еден јавач на слон, камила или носорог.
За сега толку. Ди!
[i] Она што сакам да кажам е дека не само што ви9е плаќате за однапред изготвена програма и рута низ која ќе ви профрчат милиони стимули кои по 30 минути ви ја прават главата хаос, згора на што ако поската водич (извесен save and short cut navigator) кој нормално го плаќате за да ви ја долови уметноста во и зад рамките на еден одреден (читај доминантен) начин, но на крај завршувате со тотално лудило – продавница за сувенири ов која најчесто ги купувата најнеполезните стври што пота фачаат птачина или пак плаќате за репродукција која вам всучност ви претставува материјален доказ за вашето минорно присуство. И така вие сте се проуметнале.
[ii] Не се единствените кои би можеле да се доведат во врска со графитирањето, но тоа и не ми е целта – да ги претставам како пионери или абсолутни мастери на умешноста на затоплување на сивиот ѕид.
[iii] Ваквата културално-идеолошки конфликтна определба може да оди во бескрај. Она што го сметам за најрелевантно, покрај конфликтот, дека од една страна панкот, особено скинот може да се дефинира како субкултурен фашизам на младите со изразена националност, но од друга конфликтот не е само меѓу расен или етички, многу повеќе меѓу класен. Во овој случај моето гледање би било блиско до поконзерватините британски моралисти. Но повторно целта на спомнување на панкерите како се гледа е друга.
[iv] Овој израз го заменува понеутралниот група, заедница, и не е алегорија кон вагабонтизам или МК портал.